Po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, do 30 czerwca obywatele wspólnoty chcący pozostać na Wyspach, powinni złożyć wniosek o settled status. Jak donosi „The Guardian” osoby które nadal tego nie zrobiły, powinny się pośpieszyć, inaczej z dnia na dzień, będą musiały płacić za opiekę zdrowotną. Możliwe także, że grozić im będą konsekwencje prawne np. za pracę na Wyspach.
Obywatele unijnych krajów chcący pozostać na Wyspach po Brexicie – zachować obecną lub podjąć nową pracę czy korzystać z opieki medycznej, muszą ubiegać się o status osoby osiedlonej. 30 czerwca 2021 roku mija termin składania wniosków do brytyjskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (The Home Office).
„The Guardian” donosi, że osoby, które nie uzyskają settled status, automatycznie utracą dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej, choć wcześniejszy brytyjski rząd zapewniał, że przez jakiś czas będzie stosował taryfę ulgową wobec spóźnialskich.
Obaw dotyczących ewentualnych przypadków dyskryminowania obywateli państw członkowskich UE, jest znacznie więcej. Podczas ostatniego posiedzenia parlamentu, deputowani pytali między innymi premiera o prawa obywateli UE po Brexicie. Parlamentarzyści, zwłaszcza opozycyjni, chcieli dowiedzieć się jak szybko poszczególne ministerstwa będą „stosować wrogą politykę” wobec osób, które nie uzyskały statusu osoby osiedlonej do 30 czerwca.
Okazało się, że obecnie największą niewiadomą jest to, czy taki obywatel wspólnoty (mieszkający i pracujący na terenie Wysp bez statusu) może zostać oskarżony o łamanie brytyjskiego prawa, jak również zatrudniający go brytyjski pracodawca. Homme Office uchyla się od odpowiedzi na te pytania.
„Czy premier może zapewnić Izbę Gmin, że obywatele UE, którzy przekroczą termin, nie będą narażeni na potencjalną odpowiedzialność karną, jeśli nadal będą pracować?”, pytał poseł Alliance Party of Northern Ireland – Stephen Farry.
„Jestem pewien, że nasze prawo będzie niezwykle litościwe dla każdego, kto znajdzie się w trudnej sytuacji”, odparł Johnson. Co prawda rząd nieustannie przekonuje, że urzędnicy będą mieć „elastyczne i pragmatyczne podejście do rozpatrywania spóźnionych wniosków”, jednak niepokoi fakt, braku jakikolwiek szczegółów dotyczących ewentualnych konsekwencji grożących spóźnialskim.
Są jednak ministerstwa, które już teraz zapowiadają natychmiastowe egzekwowanie prawa. Ministry of Housing, Communities and Local Government oświadczyło, że osoby nie posiadające settled status, po 30 czerwca zostaną automatycznie pozbawione prawa do otrzymania pomocy np. mieszkaniowej. Ministerstwo Zdrowia będzie obciążać kosztami leczenia takich obywateli wspólnoty (wyjątek mają stanowić pilne zabiegi czy operacje).
„Liczba złożonych wniosków przekroczyła już 5,4 miliona. Apelujemy do wszystkich osób uprawnionych do aplikowania o status osoby osiedlonej, by zrobiły to jak najszybciej”, poinformował rzecznik Home Office.
„W nadchodzących tygodniach będziemy aktualizować nasze wytyczne dla pracodawców ale też innych podmiotów – np. wynajmujących lokale. Dopilnujemy, aby mieli jasność co do kroków, jakie powinni podejmować od 1 lipca”, dodał.
